Το πραγματικό εισόδημα των ελληνικών νοικοκυριών παραμένει αισθητά χαμηλότερο από το επίπεδο του 2009, με την Ελλάδα να είναι η μοναδική χώρα ανάμεσα σε αυτές που επλήγησαν από την κρίση χρέους που δεν έχει ανακτήσει τις απώλειες της μνημονιακής περιόδου. Σύμφωνα με μελέτη του Κέντρου Φιλελεύθερων Μελετών (ΚΕΦΙΜ), το πραγματικό εισόδημα των ελληνικών νοικοκυριών το 2024 είναι κατά 15% χαμηλότερο από το 2009, την παραμονή της ένταξης της Ελλάδας στον Μηχανισμό Στήριξης.

Η μελέτη εξετάζει την εξέλιξη του πραγματικού διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες που βρέθηκαν σε οικονομική κρίση, όπως η Ισπανία, η Ιταλία, η Ιρλανδία, η Κύπρος και η Πορτογαλία. Η Ελλάδα και οριακά η Ιταλία είναι οι μόνες χώρες της κρίσης που δεν έχουν επανέλθει στα επίπεδα πριν από την κρίση. Στην 20ετία 2004-2024, η Ε.Ε.-27 έχει καταγράψει αύξηση πραγματικού εισοδήματος 22%, ενώ η Ελλάδα σημειώνει μείωση 5%.

Σε σύγκριση με το 2012, η Ελλάδα καταγράφει σημαντική άνοδο περίπου 22,7%, ενώ οι άλλες χώρες παρουσιάζουν τα εξής ποσοστά: Κύπρος +28,4%, Ιρλανδία +26,6%, Πορτογαλία +25,9%, Ισπανία +17,9% και Ιταλία +7,8%. Η Ελλάδα κατατάσσεται τέταρτη ανάμεσα στις χώρες της κρίσης, πίσω από Κύπρο, Ιρλανδία και Πορτογαλία, αλλά μπροστά από Ισπανία και Ιταλία.

Σε σχέση με το 2015, η Ελλάδα σημειώνει από τις πιο ισχυρές ανακάμψεις με +23,5%, με την Κύπρο να προηγείται με +38,6%, την Ιρλανδία στο +24,8%, την Πορτογαλία στο +23,8%, την Ισπανία στο +14,2% και την Ιταλία στο +6,9%. Επίσης, σε σύγκριση με το 2019, η Ελλάδα καταγράφει τη μεγαλύτερη αύξηση εισοδήματος με +14,3%, ακολουθούμενη από την Πορτογαλία στο +12,4%, την Κύπρο στο +11,3%, την Ιρλανδία στο +10,3%, την Ισπανία στο +5,8% και την Ιταλία στο +4,3%. Έτσι, η Ελλάδα βρίσκεται στην πρώτη θέση ανάμεσα στις χώρες της κρίσης και πολύ πάνω από τον μέσο όρο της Ε.Ε.

Ωστόσο, η μεγάλη ποσοστιαία άνοδος του πραγματικού εισοδήματος των ελληνικών νοικοκυριών οφείλεται στις δραματικές μειώσεις που υπέστησαν τα εισοδήματα κατά την περίοδο 2010-2013, όταν το πραγματικό εισόδημα είχε μειωθεί κατά 34%. Υπάρχουν σημαντικές διαφορές στην ταχύτητα ανάκαμψης των μισθών μεταξύ των χωρών που επλήγησαν από την κρίση. Συγκεκριμένα, σε σχέση με το 2009, η εξέλιξη του πραγματικού εισοδήματος για τις χώρες αυτές είναι: Ιρλανδία +21%, Πορτογαλία +16%, Κύπρος +14%, Ισπανία +6,5%, Ιταλία -0,7% και Ελλάδα -15%.

Το ΚΕΦΙΜ σημειώνει ότι σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα ευρήματα της ετήσιας έκθεσης του Εθνικού Συμβουλίου Παραγωγικότητας (ΕΣΥΠ) και του ΚΕΠΕ, η βελτίωση της παραγωγικότητας της εργασίας αποτελεί κρίσιμο παράγοντα για τη μελλοντική αύξηση των εισοδημάτων.