Η Fed, τα «Trumponomics» και η νέα παγκόσμια τάξη

Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα (Fed) των ΗΠΑ αναμένεται αύριο να προχωρήσει σε νέα μείωση των επιτοκίων, με τους παρατηρητές και τις χρηματιστηριακές αγορές να μην έχουν καμία αμφιβολία γι' αυτό. Αυτή θα είναι η δεύτερη μείωση για φέτος, μετά την αντίστοιχη τον Σεπτέμβριο.

Σύμφωνα με το εργαλείο ανάλυσης της αγοράς συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης του Ομίλου CME, η πιθανότητα ότι η Ομοσπονδιακή Επιτροπή Ανοικτής Αγοράς (FOMC) θα μειώσει το εύρος-στόχο του επιτοκίου κατά 25 μονάδες βάσης, σε 3,75% έως 4,00%, φτάνει σχεδόν το 97%. Αν αυτό επιβεβαιωθεί, θα είναι το χαμηλότερο επίπεδο επιτοκίων από τις αρχές του 2023.

Ωστόσο, σε αντίθεση με την FOMC του Σεπτεμβρίου, στην αυριανή συνεδρίαση δεν θα δημοσιευτούν οι νέες μακροοικονομικές προβλέψεις της Fed για τον πληθωρισμό, την ανεργία και την αύξηση του ΑΕΠ των ΗΠΑ, λόγω του συνεχιζόμενου shutdown της αμερικανικής κυβέρνησης. Οι αγορές ομολόγων και οι αναλυτές της Wall Street προβλέπουν τουλάχιστον μία ακόμη μείωση των επιτοκίων έως τον Δεκέμβριο, με πιθανότητα πάνω από 80% για περαιτέρω μείωση κατά 25 μονάδες βάσης μέχρι το τέλος του έτους, γεγονός που θα υποδήλωνε στόχο της Fed στην περιοχή του 3,50%-3,75% στο τέλος του 2025.

Η Fed φαίνεται να έχει εισέλθει σε λειτουργία «στήριξης της ανάπτυξης» και όχι απλώς σε «πόλεμο κατά του πληθωρισμού». Σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, η Ομοσπονδιακή Τράπεζα θα προσπαθήσει να επικοινωνήσει την απόφαση ως εξής: «μειώνουμε τα επιτόκια για να προστατεύσουμε την αγορά εργασίας των ΗΠΑ και να στηρίξουμε την ανάπτυξη», αποφεύγοντας το μήνυμα ότι «ο πληθωρισμός δεν αποτελεί πλέον πρόβλημα». Ο Τζερόμ Πάουελ θα πρέπει να διαχειριστεί τρεις κινδύνους: ελλιπή μακροοικονομικά στοιχεία λόγω του shutdown, άμεση πολιτική πίεση από τον Λευκό Οίκο και τις επιπτώσεις στις παγκόσμιες χρηματοπιστωτικές αγορές.

Ο τόνος που θα επιλέξει να μιλήσει ο Πάουελ είναι κρίσιμος. Αν εμφανιστεί υπερβολικά ανήσυχος για την απασχόληση και την εγχώρια ζήτηση, το μήνυμα προς τους επενδυτές θα είναι ότι υπάρχει κίνδυνος «ανώμαλης προσγείωσης», αυξάνοντας τον κίνδυνο αποφυγής κινδύνου για τις μετοχές και τα περιουσιακά στοιχεία υψηλού κινδύνου. Η εμπιστοσύνη των χρηματοπιστωτικών αγορών είναι κρίσιμη, καθώς επηρεάζει την προθυμία των πιστωτών να συνεχίσουν να αγοράζουν κρατικά ομόλογα των ΗΠΑ.

Η απόδοση των κρατικών ομολόγων των ΗΠΑ είναι ένας βασικός δείκτης για την αξιολόγηση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας. Η απόδοση των 30ετών κρατικών ομολόγων, που είχε εκτοξευθεί πάνω από το 5% τον Μάιο, έχει υποχωρήσει στο 4,6%. Τα δεκαετή αμερικανικά ομόλογα αποδίδουν 4,02%, από 4,6% τον Μάιο. Οι ειδικοί παραμένουν επιφυλακτικοί ως προς τη βιωσιμότητα των λεγόμενων Tramponomics, που συνδυάζουν την έγερση εμπορικών φραγμών με την τόνωση της οικονομίας.

Σύμφωνα με υπολογισμούς της βρετανικής εταιρείας Insight Investment, τα μηνιαία έσοδα από δασμούς στο αμερικανικό δημόσιο φτάνουν τα 29 δισεκατομμύρια δολάρια, σε σύγκριση με τον μέσο όρο των 8 δισεκατομμυρίων δολαρίων πέρυσι. Ωστόσο, αυτό είναι μόνο το μισό για να καλύψει το κόστος του γιγαντιαίου δημοσιονομικού προγράμματος του Τραμπ. Οι Ηνωμένες Πολιτείες, αν και είναι η μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο, έχουν το υψηλότερο χρέος, το οποίο ξεπέρασε πρόσφατα τα 38 τρισεκατομμύρια δολάρια, με τον λόγο χρέους προς το ΑΕΠ να έχει αυξηθεί πάνω από 122%.

Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο αναμένει ότι ο λόγος χρέους προς το ΑΕΠ θα φτάσει το 123% φέτος, γεγονός που οδηγεί σε έναν φαύλο κύκλο. Οι αναλυτές προειδοποιούν ότι τα χρήματα που η κυβέρνηση πρέπει να πληρώσει στους πιστωτές της για τόκους, λείπουν για οικονομικά κίνητρα, όπως η βελτίωση των υποδομών ή η προώθηση καινοτόμων βιομηχανιών.

Ο ευρωπαϊκός οίκος αξιολόγησης Scope υποβάθμισε πρόσφατα την πιστοληπτική αξιολόγηση των ΗΠΑ από AA σε AA-, επικαλούμενος τα υψηλά δημοσιονομικά ελλείμματα και την αυξανόμενη επιβάρυνση των τόκων, καθώς και την κριτική στις πολιτικές του προέδρου Τραμπ. Ο Βέρνερ Κράμερ, ανώτερος οικονομικός αναλυτής της Lazard Asset Management Germany, τονίζει ότι οι ΗΠΑ βιώνουν μια νέα παγκόσμια τάξη, γυρίζοντας την πλάτη τους σε θεμέλια όπως η παγκοσμιοποίηση και το ελεύθερο εμπόριο.