Το υπουργείο Εργασίας προετοιμάζει παρεμβάσεις για να ενισχύσει τη δημιουργία πολυεργοδοτικών ταμείων, με στόχο να εξισορροπήσει τη σχέση τους με τα ομαδικά ασφαλιστήρια και να επιφέρει πιο δίκαιη μεταχείριση στη φορολογία. Στο πλαίσιο αυτό, διεξάγεται διάλογος με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς για την περαιτέρω στήριξη του β’ πυλώνα ασφάλισης, που αφορά την ουσιαστική επέκταση των Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης (ΤΕΑ).

Μία ριζοσπαστική πρόταση που έχει τεθεί από την Ελληνική Ένωση Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης (ΕΛΕΤΕΑ) είναι η υποχρεωτική αυτόματη εγγραφή όλων των εργαζομένων στην αγορά εργασίας σε Ταμείο Επαγγελματικής Ασφάλισης (ΤΕΑ) για ένα έτος, με δυνατότητα οικειοθελούς αποχώρησης μετά το διάστημα αυτό.

Οι βασικές παρεμβάσεις που ετοιμάζονται στο νομοσχέδιο, το οποίο αναμένεται να τεθεί σε δημόσια διαβούλευση έως τις αρχές του νέου έτους, περιλαμβάνουν:

  • Πολυεργοδοτικά Ταμεία: Στόχος είναι η ανάπτυξή τους, με πιθανή μείωση του ορίου των 100 εργαζομένων για τη δημιουργία ενός ΤΕΑ, καθώς πάνω από το 90% των ελληνικών επιχειρήσεων είναι πολύ μικρές, με έως 10 άτομα προσωπικό.
  • ΤΕΑ και Ομαδικά Ασφαλιστήρια: Αναμένεται να εξισωθούν οι όροι λειτουργίας, με πιθανή μείωση της λειτουργικής δαπάνης για την έναρξη και τη διατήρηση ενός ΤΕΑ, ώστε να επιτευχθεί ισορροπία ανάμεσα στους δύο τομείς.
  • Φορολογία: Το ισχύον φορολογικό πλαίσιο, που διαμορφώθηκε με το νόμο «Γεωργιάδη – Τσακλόγλου» (ν. 5078/23), δεν έχει βοηθήσει στην επέκταση των ΤΕΑ. Από τον Δεκέμβριο του 2023, δεν έχει δημιουργηθεί κανένα νέο Ταμείο.
  • Υποχρέωση αυτόματης εγγραφής σε ΤΕΑ: Αυτή η πρόταση, που υποστηρίζεται από την ΕΛΕΤΕΑ, αναμένεται να οδηγήσει σε νέο νομοσχέδιο για τη βελτίωση του β’ πυλώνα ασφάλισης, με στόχο την επέκταση των επαγγελματικών συντάξεων στο εγχώριο ασφαλιστικό σύστημα.

Σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΕΛΕΤΕΑ, δρ. Χρήστο Νούνη, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Αρχής Ασφαλίσεων και Επαγγελματικών Συντάξεων (ΕΙΟPA), κ. Hielkema, χαρακτήρισε τις συμπληρωματικές, κεφαλαιοποιητικές συντάξεις και την αυτόματη εγγραφή των εργαζομένων σε ΤΕΑ ως «κλειδί» για τη βιωσιμότητα των ευρωπαϊκών κρατικών συνταξιοδοτικών συστημάτων.

Η ανάγκη ουσιαστικής διείσδυσης των ΤΕΑ στην αγορά εργασίας μπορεί να συμβάλλει στην επίλυση του Ασφαλιστικού, λόγω του σοβαρού δημογραφικού προβλήματος που υπάρχει στην Ελλάδα. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία:

  • Η Ελλάδα είναι ουραγός μεταξύ των χωρών-μελών του ΟΟΣΑ με βάση την αξία περιουσιακών στοιχείων των ΤΕΑ ως ποσοστό του ΑΕΠ (0,1%, ή 1% αν συμπεριληφθούν και τα 4 ΤΕΑ Υποχρεωτικής Ασφάλισης).
  • Έχει ονομαστικό χρέος πολύ μεγαλύτερο από το ονομαστικό ΑΕΠ και σοβαρούς δημοσιονομικούς περιορισμούς την επόμενη 20ετία.
  • Το 30% των Ελλήνων είναι άνω των 60 ετών, ενώ το 18% είναι άνω των 70 ετών.
  • Έχει τους πιο γηρασμένους συνταξιούχους στην Ε.Ε.
  • Η ασφαλιστική μεταρρύθμιση του 2015 ανέβασε τη χώρα μας στην 1η θέση της κατάταξης των χωρών με τα υψηλότερα γενικά όρια ηλικίας συνταξιοδότησης.
  • Το 50% των συνταξιοδοτικών παροχών καταβάλλεται από το κράτος, με την Ελλάδα να κατέχει την 3η υψηλότερη θέση σε ό,τι αφορά τις συνταξιοδοτικές δαπάνες στην Ε.Ε.

Στην Ε.Ε., ο 2ος Πυλώνας της Επαγγελματικής Ασφάλισης είναι πολύ ανεπτυγμένος στις σκανδιναβικές χώρες, ενώ οι περισσότεροι Ευρωπαίοι βασίζονται αποκλειστικά στον 1ο δημόσιο πυλώνα κοινωνικής ασφάλισης.