Οι συστημικές τράπεζες αναμένουν αυξημένες ζημιές στην περιοχή του 25%-30% επί του συνολικού χαρτοφυλακίου τους σε ελβετικό φράγκο, λόγω της νέας ρύθμισης που ετοιμάζει το Υπουργείο Οικονομικών. Η νέα ρύθμιση προβλέπει κούρεμα που φτάνει έως και 50% της ισοτιμίας, σε αντίθεση με την προηγούμενη ρύθμιση που προέβλεπε κούρεμα μόνο έως 25%. Αυτή η αλλαγή περιλαμβάνει τέσσερις κατηγορίες κουρέματος, οι οποίες είναι σημαντικά υψηλότερες από αυτές που ανέμεναν οι τράπεζες το καλοκαίρι, με αποτέλεσμα οι ζημιές τους να αυξάνονται αναλόγως.
Το συνολικό χαρτοφυλάκιο σε ελβετικό φράγκο των συστημικών τραπεζών υπολογίζεται στα 2,5 δισ. ευρώ. Η Eurobank κατέχει το 1,5 δισ. ευρώ, η Πειραιώς 500 εκατ. ευρώ και η Εθνική Τράπεζα (ΕΤΕ) με την Alpha Bank από κοινού κατέχουν 500 εκατ. ευρώ, ανεβάζοντας το συνολικό κόστος στα 700 εκατ. ευρώ. Οι τράπεζες με περισσότερα δάνεια σε ελβετικό φράγκο, που αγγίζουν τα 2/3 του συνολικού τους χαρτοφυλακίου, εκτιμάται ότι θα έχουν μεγαλύτερες ζημιές σε σχέση με τις υπόλοιπες. Έτσι, η Eurobank ενδέχεται να δει την υψηλότερη επιβάρυνση, που αντιστοιχεί σε 450 εκατ. ευρώ (30%), ενώ η Πειραιώς θα έχει λίγο λιγότερη ζημιά. Η ΕΤΕ και η Alpha Bank, με το μικρότερο χαρτοφυλάκιο, εκτιμάται ότι θα δουν ζημιές ύψους 225 εκατ. ευρώ (25%) από το νέο κούρεμα της ισοτιμίας του ελβετικού φράγκου. Ωστόσο, τα τραπεζικά επιτελεία επισημαίνουν ότι οι υπολογισμοί είναι ακόμα πρόχειροι και ο αντίκτυπος θα φανεί στις προβλέψεις για τη χρήση του 2025.
Η νέα ρύθμιση προβλέπει κούρεμα έως 50% της οφειλής σε ελβετικό φράγκο και φαίνεται να ενσωματώνει τα αιτήματα για μεγαλύτερο κούρεμα, σε σχέση με τη ρύθμιση που συζητιόταν το καλοκαίρι. Ειδικότερα, η νέα ρύθμιση προβλέπει τη μετατροπή των οφειλών από ελβετικό φράγκο σε ευρώ, μέσω βελτιωμένης ισοτιμίας και σταθερού επιτοκίου. Η βελτιωμένη ισοτιμία σημαίνει ότι το υπόλοιπο του δανείου «κλειδώνει» κάτω από την τρέχουσα ισοτιμία και το κούρεμα κλιμακώνεται σε τέσσερις κατηγορίες, φτάνοντας έως και 50%:
- Κατηγορία 1: +50% Βελτίωση Ισοτιμίας (Σταθερό Επιτόκιο 2,3%)
- Κατηγορία 2: +30% Βελτίωση Ισοτιμίας (Σταθερό Επιτόκιο 2,5%)
- Κατηγορία 3: +20% Βελτίωση Ισοτιμίας (Σταθερό Επιτόκιο 2,7%)
- Κατηγορία 4: +15% Βελτίωση Ισοτιμίας (Σταθερό Επιτόκιο 2,9%)
Υπουργικές πηγές επιβεβαιώνουν ότι η πρόταση για κούρεμα έως και 50% είναι σοβαρή και έχει τεθεί στο τραπέζι, ωστόσο το σχέδιο βρίσκεται σε επεξεργασία και δεν αποκλείεται να αλλάξει. Η τελική του μορφή αναμένεται περί τον Δεκέμβριο ή τα τέλη του έτους.
Παρά το γεγονός ότι η νέα ρύθμιση προτείνει πιο ουσιαστικό κούρεμα, υπάρχουν σημαντικοί «κόφτες» που ενδέχεται να αποκλείσουν μεγάλο μέρος των οφειλετών. Ο πρώτος είναι η «ρήτρα ανακτήσιμης αξίας», που σημαίνει ότι το ποσό της οφειλής δεν μπορεί να είναι μικρότερο από την ανακτήσιμη αξία του ακινήτου με το οποίο συνδέεται το δάνειο. Για παράδειγμα, αν το ακίνητο έχει αξία 300 χιλ. ευρώ και το ποσό οφειλής μετά τη μετατροπή ανέρχεται στα 100 χιλ. ευρώ, τότε δεν μπορεί να υπάρξει κούρεμα. Αν το ακίνητο έχει αξία 100 χιλ. ευρώ και το ποσό οφειλής είναι 200 χιλ. ευρώ, τότε θα υπάρξει κούρεμα με βάση τις παραπάνω κατηγορίες.
Επιπλέον, η ρύθμιση εισάγει και τη ρήτρα του «μη αθροιστικού κουρέματος». Σε περιπτώσεις όπου έχει ήδη υπάρξει μείωση του κεφαλαίου μέσω προηγούμενης σύμβασης ρύθμισης, ο ευνοϊκός υπολογισμός της ισοτιμίας δεν λειτουργεί αθροιστικά και εφαρμόζεται στο ποσό της οφειλής, όπως είχε διαμορφωθεί πριν από την προηγούμενη ρύθμιση.