Η Ευρώπη αναμένεται να κινητοποιήσει κεφάλαια άνω των 800 δισ. ευρώ για την αμυντική της θωράκιση μέχρι το 2030. Σύμφωνα με τον μέχρι τώρα σχεδιασμό, η αύξηση των εθνικών αμυντικών δαπανών στο 5% του ΑΕΠ, σύμφωνα με το ΝΑΤΟ, εκτιμάται ότι θα φτάσει τα 500 δισ. ευρώ ετησίως. Σημαντικό ρόλο κατέχει το πρόγραμμα ReArm Europe, το οποίο διαθέτει 800 δισ. ευρώ, ακολουθούμενο από τον μηχανισμό SAFE και το European Defence Fund.
Το European Defence Fund ενισχύει το ευρωπαϊκό αμυντικό οικοσύστημα εδώ και αρκετά χρόνια, εστιάζοντας κυρίως στην καινοτομία, την έρευνα και ανάπτυξη, με κεφάλαια ύψους 7,3 δισ. ευρώ. Ακολουθεί το νεοσύστατο EDIP, με 1,5 δισ. ευρώ, το οποίο στοχεύει στην ενοποίηση της Ευρωπαϊκής Αμυντικής Τεχνολογικής και Βιομηχανικής Βάσης, επικεντρώνοντας τα ευρωπαϊκά κονδύλια στη μείωση των εξαρτήσεων και στην ανάπτυξη αναγκαίων ικανοτήτων.
Το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Αμυντικής Βιομηχανίας (EDIP), το οποίο αναμένεται να ψηφιστεί στο τέλος Νοεμβρίου 2025 από το Ευρωκοινοβούλιο, αποτελεί το πρώτο ευρωπαϊκό εργαλείο για την ενίσχυση της αμυντικής βιομηχανίας, με βασικό χαρακτηριστικό τη θεσμοθέτηση του “design authority” ως κριτήριο επιλεξιμότητας. Ωστόσο, παραμένει το ερώτημα για την προέλευση των χρημάτων για την Άμυνα, καθώς οι νέες πρωτοβουλίες και προτάσεις πολλαπλασιάζονται, προκαλώντας διαφωνίες εντός της Ευρώπης.
Ο σχεδιασμός είναι φιλόδοξος, με μακροπρόθεσμο στόχο (2028-2034) να ανεβάσει τον οικονομικό πήχυ ψηλά. Οι δράσεις αφορούν βασικούς αμυντικούς τομείς, όπως η ξηρά, ο αέρας, η θάλασσα, το διάστημα, η κυβερνοασφάλεια και οι ασπίδες. Οι Ευρωβουλευτές επισημαίνουν την ανάγκη να μην αφαιρεθούν κεφάλαια από το Ταμείο Συνοχής ή από το ταμείο της κοινής Αγροτικής Πολιτικής, ενώ συμφωνούν στη συγκρότηση ενιαίας αμυντικής πολιτικής για τα 27 κράτη-μέλη.
Μέχρι στιγμής, μόνο το 18% των εξοπλισμών σε ευρωπαϊκό επίπεδο γίνεται με τη συνεργασία κρατών μελών. Από το 2016, η Ευρώπη προσπαθεί να αναπτύξει το δικό της drone, με την έκθεση για την πολιτική της Ευρώπης για τα drones να έχει φτάσει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Η πρωτοβουλία ReArm Europe αναμένεται να κινητοποιήσει έως 800 δισ. ευρώ για την άμυνα. Τον Ιούλιο του 2025, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε μια αρχική πρόταση για το επόμενο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο (2028-2034), το οποίο περιλαμβάνει τη δημιουργία ενός μεγάλου ταμείου ανταγωνιστικότητας για την υποστήριξη στρατηγικών βιομηχανιών και τεχνολογιών.
Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Άμυνας (European Defence Fund – EDF) είναι η βασική πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη στήριξη της έρευνας και ανάπτυξης αμυντικών συστημάτων, με προϋπολογισμό 7,3 δισ. ευρώ (2021-2027). Οι χώρες μπορούν να αξιοποιήσουν αυτόν τον προϋπολογισμό δημιουργώντας συνεργατικά βιομηχανικά έργα ή συνδιαχειριζόμενα προγράμματα εξοπλισμών.
Η Ελλάδα, στο πλαίσιο του ΜΠΑΕΕ 2025-2036, έχει προγραμματίσει 25,8 δισ. ευρώ δημοσιονομικό χώρο και 68 προγράμματα, με συμμετοχή έως 25% της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας. Οι τομείς ενδιαφέροντος περιλαμβάνουν αυτόνομα οχήματα, κυβερνοασφάλεια, και τεχνολογίες διττής χρήσης.
Οι διαθέσιμες πηγές χρηματοδότησης για την ελληνική αμυντική βιομηχανία περιλαμβάνουν τον Αναπτυξιακό Νόμο 4887/2022 και το European Defence Fund. Η Ελλάδα κατέχει την τρίτη θέση ανάμεσα σε 27 ευρωπαϊκές χώρες σχετικά με τις συμμετοχές σε ερευνητικά προγράμματα του EDF, δείχνοντας τις δυνατότητες του ελληνικού οικοσυστήματος αμυντικής καινοτομίας.
Οι ελληνικές εταιρείες μπορούν να αξιοποιήσουν τις τεχνολογίες που αναπτύσσουν, μετατρέποντάς τες σε λύσεις διττής χρήσης που ενισχύουν την καινοτομία και την εθνική ασφάλεια.