Η τιμή του φουντουκιού, βασικού συστατικού της Nutella, έχει σχεδόν διπλασιαστεί μέσα σε λίγους μήνες, λόγω του παγετού και της επιδρομής ενός εντόμου που κατέστρεψαν τη φετινή παραγωγή στην Τουρκία. Σύμφωνα με ρεπορτάζ των FT, αυτό έχει φέρει σε σφοδρή σύγκρουση την ιταλική Ferrero, η οποία απορροφά περίπου το 25% της παγκόσμιας παραγωγής φουντουκιών, με τους Τούρκους εμπόρους, οι οποίοι κρατούν τα αποθέματα περιμένοντας να υποκύψει η Ferrero στις υψηλές τιμές.
Η Τουρκία είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός φουντουκιών στον κόσμο, με κανονική παραγωγή 600.000–700.000 τόνων, δηλαδή σχεδόν τα δύο τρίτα της παγκόσμιας παραγωγής. Φέτος, όμως, η κατάσταση είναι ζοφερή. Ο πρόεδρος της συνεταιριστικής ένωσης Fiskobirlik, Τζεμίλ Τεμίζ, εκτιμά ότι η πραγματική παραγωγή δεν θα ξεπεράσει τους 300.000 τόνους, πολύ κάτω από τις κυβερνητικές εκτιμήσεις. Ο ανοιξιάτικος παγετός και η εξάπλωση του εντόμου brown marmorated stink bug κατέστρεψαν μεγάλο μέρος της σοδειάς. Ως αποτέλεσμα, η τιμή των φουντουκιών εκτοξεύτηκε από τα 9.000 δολάρια/τόνο τον Ιούνιο στα 18.000 δολάρια σήμερα.
Αντιμετωπίζοντας την πίεση, η Ferrero επιλέγει να κρατήσει στάση αναμονής. Σύμφωνα με τους FT, χρησιμοποιεί τα αποθέματα που είχε ήδη συγκεντρώσει και ενισχύει τις προμήθειες από Χιλή και ΗΠΑ, όπου έχει επενδύσει τα τελευταία χρόνια στη δημιουργία νέων φουντουκόδεντρων. Ο Μάρκο Μπότα, γενικός διευθυντής της Ferrero Hazelnut Company, δήλωσε: «Έχουμε πολύ μεγάλο απόθεμα, δεν είμαστε σε βιασύνη να αγοράσουμε». Παρά την τακτική αυτή, η αγορά δεν φαίνεται να ηρεμεί, καθώς οι ντόπιοι έμποροι αγοράζουν ό,τι μπορούν, ποντάροντας ότι η Ferrero θα επιστρέψει σύντομα στην αγορά.
Η ένταση αυξάνεται, με τον Μπότα να σχολιάζει χιουμοριστικά ότι «η Ferrero έχει γίνει ο νέος Γκοντώ των Τούρκων εμπόρων φουντουκιού», παραπέμποντας στο θεατρικό του Σάμιουελ Μπέκετ. Πίσω από το αστείο, όμως, κρύβεται μια αγορά σε αδιέξοδο: οι μεσαζόντες στην Τουρκία αγοράζουν μαζικά, ανεβάζοντας τις τιμές, ενώ η Ferrero αρνείται να υποκύψει, περιμένοντας την πτώση της αγοράς. Η κρατική TMO (Turkish Grain Board) προσπάθησε να θέσει ένα «κατώφλι» τιμών, αυξάνοντάς το κατά 20%, αλλά η αγορά το ξεπέρασε σχεδόν αμέσως.
Η Ferrero καταναλώνει το ένα τέταρτο της παγκόσμιας παραγωγής φουντουκιού. Για δεκαετίες, η εξάρτησή της από την Τουρκία ήταν απόλυτη. Ωστόσο, τα τελευταία 20 χρόνια έχει επενδύσει σε Χιλή, ΗΠΑ, Σερβία και Ιταλία, δημιουργώντας ένα δίκτυο εναλλακτικών προμηθευτών. Αυτή η στρατηγική επιτρέπει στη Ferrero να διαχειρίζεται δύσκολες χρονιές, όπως φέτος, χωρίς να αλλάζει τις συνταγές ή να πειράζει τη Nutella. Στην Τουρκία, όμως, αυτή η αλλαγή προκαλεί φόβο, με τον Φιράτ Μπακίτζι, εξαγωγικό διευθυντή της Poyraz Poyraz Hazelnut, να παραδέχεται ότι υπάρχει πανικός για την απώλεια μεριδίου στην αγορά.
Παρά τις υψηλές τιμές, οι μικροπαραγωγοί βλέπουν τα κέρδη τους να εξαφανίζονται λόγω της αύξησης του κόστους εργασίας και του πληθωρισμού άνω του 30%. Ο Σααντετίν Ιρμακτσί, παραγωγός από το Ορντού, αναφέρει ότι η σοδειά του φέτος δεν ξεπέρασε τα 30 κιλά. Η Ferrero διαβεβαιώνει ότι δεν θα αυξήσει τις τιμές της Nutella, ούτε θα αλλάξει τη σύνθεση των προϊόντων της. Ωστόσο, η «μάχη του φουντουκιού» αποκαλύπτει ότι ένα γλυκό σήμα κατατεθέν της Ευρώπης εξαρτάται από αγορές εύθραυστες και απρόβλεπτες. Ο πόλεμος του φουντουκιού ίσως τελειώσει χωρίς νικητές, αλλά θα αφήσει πίσω του ένα μάθημα: ότι ακόμη και οι πιο γλυκές αυτοκρατορίες χρειάζονται ανθεκτικές ρίζες.