Οι αγορές ανησυχούν για τις ομοιότητες με το 1999 στο σημερινό τοπίο των επενδύσεων στην τεχνολογία. Ενώ υπάρχει μεγάλη συζήτηση για το αν η τεχνητή νοημοσύνη είναι μια φούσκα, υπάρχουν ορισμένοι δείκτες που οι επενδυτές θα πρέπει να προσέξουν. Για το λόγο αυτό, οι στρατηγικοί αναλυτές της Goldman Sachs, Ντόμινικ Ουίλσον και Βίκι Τσανγκ, επεσήμαναν διάφορα προειδοποιητικά στοιχεία που προέβλεψαν την κατάρρευση των dot-com στις αρχές της δεκαετίας του 2000, σύμφωνα με το Business Insider:
Επενδυτικές δαπάνες
Οι επενδυτικές δαπάνες για τεχνολογικό εξοπλισμό και λογισμικό αυξήθηκαν σε «ασυνήθιστα υψηλά επίπεδα» τη δεκαετία του ’90, κορυφώθηκαν το 2000, όταν οι επενδύσεις στον τομέα των τηλεπικοινωνιών και της τεχνολογίας ανήλθαν περίπου στο 15% του ΑΕΠ των ΗΠΑ. Σύμφωνα με την ανάλυση της Goldman, οι επενδυτικές δαπάνες άρχισαν να μειώνονται τους μήνες που προηγήθηκαν της κατάρρευσης των dot-com. Οι επενδυτές ανησυχούν και πάλι για τις δαπάνες των τεχνολογικών εταιρειών μεγάλης κεφαλαιοποίησης στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης φέτος. Οι Amazon, Meta, Microsoft, Alphabet και Apple αναμένεται να δαπανήσουν περίπου 349 δισεκατομμύρια δολάρια σε κεφαλαιουχικές δαπάνες το 2025.
Εταιρικά κέρδη
«Η κερδοφορία έφτασε στο αποκορύφωμά της πολύ πριν τελειώσει η άνθηση», ανέφεραν οι αναλυτές. «Ενώ τα δηλωθέντα περιθώρια κέρδους ήταν πιο ισχυρά, η μείωση της κερδοφορίας στα μακροοικονομικά στοιχεία στα τελευταία χρόνια της άνθησης συνοδεύτηκε από την επιτάχυνση των τιμών των μετοχών». Τα εταιρικά κέρδη φαίνονται ισχυρά αυτή τη στιγμή, με το μικτό καθαρό περιθώριο κέρδους στον S&P 500 για το γ’ τρίμηνο να είναι περίπου 13,1%, πάνω από τον μέσο όρο της πενταετίας του 12,1%, σύμφωνα με την FactSet.
Εταιρικό χρέος
Οι εταιρείες αύξησαν το χρέος τους πριν από την κατάρρευση των dot-com. Το εταιρικό χρέος ως ποσοστό των κερδών έφτασε στο αποκορύφωμά του το 2001, ακριβώς όταν έσκασε η φούσκα. Ωστόσο, οι περισσότερες εταιρείες σήμερα φαίνεται να χρηματοδοτούν τις κεφαλαιουχικές δαπάνες με ελεύθερες ταμειακές ροές, με το ποσοστό του εταιρικού χρέους σε σχέση με τα κέρδη να είναι σημαντικά χαμηλότερο από ό,τι κατά τη διάρκεια της φούσκας των dot-com.
Μείωση των επιτοκίων
Η Fed βρισκόταν σε φάση μείωσης των επιτοκίων στα τέλη της δεκαετίας του ’90, γεγονός που συνέβαλε στην τόνωση της αγοράς. Για το 2025, η Fed μείωσε τα επιτόκια κατά 25 μονάδες βάσης στη συνεδρίαση πολιτικής του Οκτωβρίου, με τους επενδυτές να αναμένουν άλλη μία μείωση κατά 25 μονάδες βάσης τον Δεκέμβριο. Άλλοι αναλυτές της αγοράς, όπως ο Ρέι Ντάλιο, έχουν προειδοποιήσει ότι ο κύκλος χαλάρωσης της Fed θα μπορούσε να συμβάλει στη δημιουργία φούσκας στις αγορές.
Credit spreads
Τα credit spreads, που αφορούν τη διαφορά στην απόδοση μεταξύ δύο χρεογράφων με παρόμοια λήξη αλλά διαφορετική πιστοληπτική ικανότητα, διευρύνονται όταν οι επενδυτές αντιλαμβάνονται υψηλότερο κίνδυνο. Αυτά τα spreads παραμένουν σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα, αλλά έχουν αρχίσει να διευρύνονται τις τελευταίες εβδομάδες. Ο δείκτης ICE Bank of America US High Yield Index Option-Adjusted Spread αυξήθηκε σε περίπου 3,15% την περασμένη εβδομάδα, σημειώνοντας άνοδο 39 μονάδων βάσης από το χαμηλό του 2,76% στα τέλη Οκτωβρίου.
Στη δεκαετία του 1990, αυτά τα προειδοποιητικά σημάδια εμφανίστηκαν τουλάχιστον δύο χρόνια πριν από την πραγματική κατάρρευση της φούσκας των dot-com. Οι αναλυτές της Goldman Sachs πιστεύουν ότι ο κλάδος της τεχνητής νοημοσύνης έχει ακόμα περιθώρια ανάπτυξης.