Η σεισμική δραστηριότητα προκάλεσε πλημμύρες στο συγκρότημα εξόρυξης χαλκού Kamoa-Kakula της Ivanhoe Mines στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό. Πλήγμα δέχτηκε και το ορυχείο El Teniente της Codelco στη Χιλή από θανατηφόρα κατάρρευση σήραγγας. Στην Ινδονησία, το ορυχείο χαλκού Grasberg της Freeport-McMoRan – το δεύτερο μεγαλύτερο στον κόσμο – κτυπήθηκε από φονική κατολίσθηση. Σημαντικά ορυχεία χαλκού αντιμετώπισαν λειτουργικά προβλήματα το 2025 και πολλές εταιρείες εξόρυξης μείωσαν τις προβλέψεις τους για την παραγωγή.

Ο χαλκός, ένα από τα πιο διαδεδομένα μέταλλα στον κόσμο και υλικό ζωτικής σημασίας για όλα σχεδόν τα ηλεκτρικά προϊόντα, όπως smartphone, ψυγεία, ηλεκτρικά οχήματα και δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς και για τα κέντρα δεδομένων της τεχνητής νοημοσύνης, δέχεται συνεχώς πλήγματα. Ενώ η ζήτηση για χαλκό αυξάνεται, δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι θα υπάρχει επαρκής προσφορά. Όπως το πετρέλαιο καθόρισε τη γεωπολιτική του περασμένου αιώνα, η πρόσβαση στον χαλκό γίνεται επιτακτική για την οικονομική ανάπτυξη του σήμερα.

Εν μέσω αυτού του δυσμενούς κλίματος, οι τιμές του χαλκού σημείωσαν ρεκόρ τον Δεκέμβριο, ξεπερνώντας τα 11.700 δολάρια ανά μετρικό τόνο στο Χρηματιστήριο Μετάλλων του Λονδίνου. Σύμφωνα με εκτιμήσεις της BloombergNEF, η αγορά χαλκού αναμένεται να βρεθεί αντιμέτωπη με σημαντικό έλλειμμα κατά την επόμενη δεκαετία, ενδεχομένως ήδη από το 2026. Οι έντονες ανησυχίες ότι ο Ντόναλντ Τραμπ θα επιβάλει δασμούς στα διυλισμένα προϊόντα έχουν οδηγήσει σε συσσώρευση αποθεμάτων στις ΗΠΑ, εξαντλώντας τα διαθέσιμα αλλού. Η οικονομική ύφεση στην Κίνα έχει επίσης επηρεάσει αρνητικά τη ζήτηση στη χώρα.

Μακροπρόθεσμα, προβλέπεται ισχυρή δυναμική στην παγκόσμια ζήτηση χαλκού. Η BloombergNEF εκτιμά ότι η κατανάλωση θα μπορούσε να αυξηθεί κατά περισσότερο από ένα τρίτο έως το 2035, σύμφωνα με το βασικό σενάριο. Βασικοί παράγοντες είναι η συνεχιζόμενη μετάβαση σε καθαρότερες πηγές ενέργειας, η αυξανόμενη χρήση ηλεκτρικών οχημάτων και η επέκταση των δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας. Τα ηλεκτρικά οχήματα απαιτούν πάνω από τρεις φορές περισσότερο χαλκό από τα αντίστοιχα οχήματα με κινητήρα βενζίνης ή ντίζελ. Επίσης, η εξάπλωση των κέντρων δεδομένων για την τεχνητή νοημοσύνη, η οποία μόλις αρχίζει, μπορεί να χρησιμοποιεί τέσσερις φορές περισσότερο χαλκό σε σχέση με τις παραδοσιακές εγκαταστάσεις.

Η αύξηση της προσφοράς χαλκού δεν είναι εύκολη υπόθεση. Παρόλο που ανακυκλώνεται περισσότερος χαλκός, η προσφορά δεν επαρκεί για να καλύψει τη ζήτηση, οπότε η μόνη λύση είναι μεγαλύτερες εξορύξεις. Ωστόσο, υπάρχουν πολλά εμπόδια. Οι μεταλλευτικές εταιρείες είναι επιφυλακτικές όσον αφορά την ενίσχυση της παραγωγικής τους ικανότητας, φοβούμενες ότι θα πληγούν από ενδεχόμενη πτώση της ζήτησης. Επιπλέον, τα νέα κοιτάσματα γίνονται όλο και πιο δαπανηρά στην εξόρυξη, καθώς η ποιότητα του μεταλλεύματος μειώνεται, απαιτώντας περισσότερη εξόρυξη για την ίδια ποσότητα μετάλλου.

Η ολοένα και μεγαλύτερη προσοχή στις περιβαλλοντικές επιπτώσεις της εξόρυξης χαλκού καθιστά επίσης πιο δύσκολη και δαπανηρή την ανάπτυξη νέων έργων. Οι υψηλότερες τιμές θα μπορούσαν να παρακινήσουν τους εξορύκτες να επενδύσουν σε νέες εγκαταστάσεις, αλλά ο ρυθμός ανακάλυψης νέων πηγών χαλκού επιβραδύνεται. Από τα 239 μεγάλα κοιτάσματα που έχουν ανακαλυφθεί μεταξύ 1990 και 2023, μόλις 14 αντιστοιχούν στην τελευταία δεκαετία. Χρειάζεται επίσης πολύς χρόνος για να τεθεί σε λειτουργία η νέα μονάδα παραγωγής, με τον μέσο χρόνο από την ανακάλυψη έως την παραγωγή να είναι πάνω από 15 χρόνια.

Οι τιμές του χαλκού και οι εμπορικές ροές έχουν ανατραπεί από τότε που ο Τραμπ ανακοίνωσε τον Φεβρουάριο τα σχέδιά του να επιβάλει δασμούς στις εισαγωγές του μετάλλου, σε μια προσπάθεια να ενισχύσει την εγχώρια προσφορά στις ΗΠΑ. Εφάρμοσε δασμό 50% μόνο στα ημιτελή προϊόντα χαλκού, όπως σωλήνες και καλώδια, και στα λεγόμενα παράγωγα προϊόντα, όπως ηλεκτρικά εξαρτήματα, από τον Αύγουστο. Ωστόσο, δήλωσε ότι θα επανεξετάσει την απόφαση το δεύτερο εξάμηνο του 2026. Οι φόβοι για επικείμενους δασμούς έχουν οδηγήσει τις τιμές των συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης στο Comex της Νέας Υόρκης πάνω από τις τιμές σε άλλα παγκόσμια χρηματιστήρια, αναζωογονώντας τα κέρδη από τη διαφορά της τιμής.

Καθώς οι έμποροι έσπευσαν να εκμεταλλευτούν την υπερτίμηση, τεράστιες ποσότητες του κόκκινου μετάλλου κατευθύνθηκαν προς τις αμερικανικές ακτές. Στις αρχές Δεκεμβρίου, τα αποθέματα χαλκού στο Comex ήταν σχεδόν πέντε φορές υψηλότερα από ό,τι στην αρχή του έτους. Οι παραγωγοί έχουν επίσης ανακοινώσει ότι θα χρεώσουν προσαυξήσεις ρεκόρ στους πελάτες τους στην Ευρώπη και την Ασία το 2026, ζητώντας ουσιαστικά να τους αποζημιώσουν για τα επιπλέον κέρδη που θα μπορούσαν να αποκομίσουν από τις πωλήσεις τους στις ΗΠΑ.