Καθώς η τεχνητή νοημοσύνη ανατρέπει με ταχύτητα τα λευκά κολάρα, ολοένα περισσότεροι εργαζόμενοι αναζητούν τρόπους να παραμείνουν απαραίτητοι. Ο Άνταμ Γκραντ, ειδικός της οργανωσιακής ψυχολογίας και συγγραφέας best seller, δίνει μια απλή –αλλά ριζοσπαστική– συμβουλή: «Σκεφτείτε σαν επιστήμονες».
Μιλώντας στο CNBC, στο περιθώριο του World Business Forum της WOBI στη Νέα Υόρκη, ο Γκραντ συνοψίζει την πιο ουσιαστική στρατηγική για επαγγελματική ανθεκτικότητα σε περιόδους κρίσης και τεχνολογικής αναταραχής. «Κάθε άποψη που έχεις για τη δουλειά σου είναι μια υπόθεση που πρέπει να δοκιμαστεί», σημείωσε. Αυτό σημαίνει ότι όσα ίσχυαν στο παρελθόν δεν είναι δεδομένο ότι ισχύουν σήμερα – ούτε ότι θα ισχύουν στο περιβάλλον που διαμορφώνει η ΑΙ.
Η επιστημονική σκέψη προϋποθέτει διανοητική ταπεινότητα: την προθυμία να τεστάρει κανείς τα πιστεύω του, να παραδέχεται σφάλματα και να προσαρμόζεται. Στον σημερινό κόσμο, αυτή η ικανότητα είναι “νόμισμα” υψηλής αξίας.
Ο Γκραντ επισημαίνει ότι πολλοί ηγέτες –και εργαζόμενοι– διολισθαίνουν σε τρεις προβληματικές νοοτροπίες:
- Ο «κήρυκας» που προσπαθεί να πείσει για τις δικές του θέσεις.
- Ο «εισαγγελέας» που επιτίθεται στις απόψεις των άλλων.
- Ο «πολιτικός» που ακούει μόνο όσους ήδη συμφωνούν μαζί του.
Κοινός παρονομαστής: η ταύτιση των ιδεών με την ταυτότητα, που οδηγεί σε άμυνα, πείσμα και στασιμότητα. Αντίθετα, όσοι σκέφτονται σαν επιστήμονες αναζητούν ενεργά τα σημεία όπου μπορεί να κάνουν λάθος. Δεν παγιδεύονται στις βεβαιότητές τους και μένουν ανοιχτοί στη μάθηση. «Οι καλοί επιστήμονες αναζητούν λόγους που ίσως δεν έχουν δίκιο», λέει ο Γκραντ. «Έχουν την ταπεινότητα να αναγνωρίζουν τι δεν ξέρουν και την περιέργεια να συνεχίζουν να μαθαίνουν».
Πολλαπλές έρευνες δείχνουν ότι η προσέγγιση αυτή οδηγεί σε πιο ορθολογικές αποφάσεις και μεγαλύτερη προσαρμοστικότητα. Μια κουλτούρα που επιβραβεύει τον πειραματισμό και δεν δαιμονοποιεί το λάθος ενισχύει την καινοτομία. Οι εργαζόμενοι αισθάνονται ασφαλείς να δοκιμάσουν νέες ιδέες και να μιλήσουν ανοιχτά. Σε τέτοια περιβάλλοντα, εξηγεί ο Γκραντ, οι ομάδες λένε: «Δεν ξέρουμε ακόμη αν αυτό θα δουλέψει, αλλά αξίζει να το δοκιμάσουμε». Έτσι αποκαλύπτεται το πραγματικό δυναμικό ανθρώπων και ιδεών.
Σε μια εποχή όπου η ΑΙ ανατρέπει ολόκληρους κλάδους, η πιο μεγάλης αξίας δεξιότητα μπορεί να μην είναι η τεχνική, αλλά η νοοτροπία. Σκέψη σαν επιστήμονας, δηλαδή συνεχής αμφισβήτηση, πειραματισμός και μάθηση. Είναι, όπως υποστηρίζει ο Άνταμ Γκραντ, το πιο αποτελεσματικό «εμβόλιο» απέναντι στις αναταράξεις του μέλλοντος.